ROİSDER, İtalya’da düzenlenen FUEN 69. Kongresi’ne katıldı

Avrupa’nın 30 farklı ülkesinden yerli ulusal azınlıklar, milletler ve dil gruplarının temsilcilerinin katıldığı kongredeki panel oturumlarında, Avrupa’da azınlık dillerinde görsel-işitsel medyaya sınır ötesi erişimde engellemeler dile getirildi. Bu kapsamda FUEN’nin Azınlıkları Koruma Paketi (MSPI) isimli Avrupa Vatandaşları Girişimi’nin işlevinin ne olacağı, ev sahibi Alman ve Ladin azınlıkları kültürel gösteriler eşliğinde tanıtıldı. 

Kongre’de ROİSDER’in “Azınlıklar Pazarı”ndaki stantı ilgiyle karşılandı.

Kongre’de ROİSDER’in “Azınlıklar Pazarı”ndaki stantı ilgiyle karşılandı. Ayrıca görevi sona eren Loránt Vincze’ye Rodos ve İstanköy Türklüğüne yapmış olduğu hizmetler nedeniyle teşekkür edilerek hediyeler verildi. Vincze, 22-23 Kasım 2018 tarihinde İzmir’de düzenlenen “Uluslararası Rodos ve İstanköy Türklüğü Sempozyumu,2018”’na katılmış ve Onikiada Türklerinin azınlık haklarını dile getiren bir konuşma yapmıştı. Ayrıca ROİSDER’in FUEN Genel Kurullarında önerdiği kararları sürekli desteklemişti.

Kongre sırasında(FUEN) Türk Azınlıkları/Toplulukları Çalışma Grubu (TAG) toplantısını da katıldı.

Kongre sonunda FUEN Başkanlığı ve FUEN Başkan Yardımcılığı için seçimler yapıldı. Macaristan’daki Alman azınlığını temsilen Olivia Schubert FUEN’nin yeni başkanı seçildi. ABTTF Başkan Yardımcısı Nabi İbrahimcik de FUEN Türk Toplumunu temsilen ikinci kez FUEN Başkan Yardımcısı oldu.

Kongrede Rodos, İstanköy ve Onikiada Türklerinin sunduğu karar tasarısı kabul edildi.

Kararda; Onikiada Türklerinin kültürel kimlikleri için “Türkçe”yi kullanma hakkı, oybirliği ile kabul edildi. (Bakınız;Ek-1;Ek-2)

FUEN ailesine dört yeni azınlık kuruluşu katıldı.

FUEN Delegeler Kurulu’nda Macaristan’daki Ukraynalılar, Romanya’daki Roman azınlığı ve Almanya’daki Sater Frizlerinin kuruluşları ortak üye, Almanya’daki Yenişlerin kuruluşu da destekçi üye olarak FUEN’ye kabul edildiler. 

FUEN’nin 2026 ve 2027’deki yıllık kongreleri sırasıyla Finlandiya ve Slovenya’da düzenlenecek Delegeler Kurulu’nda alınan karar ile 2026’daki FUEN 70. Kongresi Finlandiya’daki İsveç azınlığının ev sahipliğinde Helsinki’de, 2027’deki FUEN 71. Kongresi de Slovenya’daki İtalyan azınlığının ev sahipliğinde Istria bölgesinde düzenlenecek.

EK:1:  Türkçe Karar

Kararın Numarası 2025-01

“Yunan makamları “Türk” kelimesinin kullanımını yasaklamıştır. Resmi Yunan politikasına göre, “Türk” azınlığı, ”Müslüman” olarak anılıyor; ancak Onikiada’da, çoğunlukla Rodos ve İstanköy adalarında yaşayan 9.000’i aşkın bir Türk nüfusu bulunuyor.

1947’de adaları ele geçiren Yunanistan, Lozan Antlaşması’nın 1923’te imzalandığı sırada Onikiada’nın İtalyan yönetimi altında olduğu bahanesiyle soydaşlarımızın kültürel haklarını uygulamaktan kaçınmıştır. Yunanistan’ın bu varsayımı, 1923 Lozan Antlaşması’nın 45. maddesi ve 1947 Paris Barış Antlaşması gibi antlaşmaların hükümlerine aykırıdır. Yukarıda bahsi geçen antlaşmalar “Yunanistan’ın

tüm toprakları” için geçerli kılındığından, bugün hâlâ yürürlükte olmalı ve Onikiada için hukuken bağlayıcı olmalıdır.

Uluslararası Adalet Divanı’nın, antlaşmalar bakımından Devletlerin halefiyetine İlişkin 1978 Viyana Sözleşmesi’nin 15. maddesiyle ilgili olarak aldığı karar da bu doğrultudadır. Kararda, “ülkenin topraklarının statüsü” kavramının yalnızca anlaşmanın yapıldığı tarihteki toprakları değil, aynı zamanda ülkenin daha sonra edindiği toprakları da kapsayacak şekilde yorumlanması gerektiği bir kez daha belirtilmiştir. FUEN Temsilciler Meclisi, Yunanistan’ı Uluslararası Adalet Divanı ve Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi'()nin kararını uygulamaya ve Onikiada Türklerinin tüm kurum ve kuruluşları için “Türk” ve “Türk” sözcüklerinin kullanılmasına izin vermeye çağırmaktadır.

Kaynaklar () Viyana Sözleşmesi, 23 Ağustos 1978 tarihli Viyana Sözleşmesi, UNTS, Cilt 1946, ss. 3-189,

https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/275225

() Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi Daimi Komitesi tarafından 9 Mart 2012 tarihinde kabul edilen “Rodos ve İstanköy’deki Türk Kökenli Yunan Vatandaşlarının Durumu” başlıklı karar.”