AHMET GÜREL REHBERLER'E ATATÜRK MÜZESİ HAKKINDA BİLGİ VERDİ

19 MAYIS 2015 GÜNÜ AÇILAN İZMİR ATATÜRK MÜZESİ, HERGÜN 09.00-17.00 ARASI SEYRE AÇIK.  ATATÜRK’ÜN LATİFE HANIM’DAN BOŞANDIKTAN SONRA, İZMİR’E GELDİĞİ 9 YILDA 38 GÜN MİSAFİR OLDUĞU MÜZEYİ GEZER MİSİNİZ?

İZMİR ATATÜRK MÜZESİ  

    

Son KNK’da, Gazi’nin Naim Palas’taki (Günümüz İzmir Atatürk Müzesi) 38 gün misafirliğini anlatmıştım. Bu süreç; Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Paşa ve Latife Hanım’ın boşanmasından sonraki misafirliğini kapsamaktadır. Atatürk’ün 16 kez İzmir misafirliğinin dördüncüsü İzmir’in kurtuluşuna rastlar. 10-11-13 Eylül arasında Karşıyaka İplikçizade Köşkü’nde geceleri kalırken, gündüzleri de Naim Palas’ı çalışma mekanı olarak kullanmıştır. İzmir yanmaya başlayınca, yani 14 Eylül sabahı Uşakizade Köşkü’ne kalıcı olarak karargâhını taşımıştır. Gazi, 10-17 Şubat 1923 tarihleri arasında gündüzleri Naim Palas’ta, geceleri ise Uşakizade Köşkü’nde İktisat Kongresi için hazırlık yapmıştır. 19 Mayıs 2012 tarihinde, Konak Belediyesi’nce “Fotoğraflarla Gazi İzmir’de” albümüm, 09 Eylül 2013 günü ise İzmir Büyük Şehir Belediyesi (APİKAM) tarafından “Gazi’nin İzmir Anıları” kitabım basılmıştır. Bu konuda daha geniş detayları o kitaplardan okuyabilirsiniz. 

İzmir Kordonboyu Atatürk Caddesi’ndeki günümüz İzmir Atatürk Müzesi, 1875 yılında halı tüccarı Takfor tarafından ev olarak yaptırılmıştır. 13 Ekim 1926 tarihinde, köşk İzmir Belediyesi tarafından satın alınmış ve Atatürk’e hediye edilmiştir. 28 Aralık 1972’de bina restore ve tanzim edilerek, 29 Ekim 1978 tarihinde “Atatürk ve Etnografya Müzesi” olarak ziyarete açılmıştır. 13 Mayıs 1988’de müzenin adı “Atatürk Müzesi” olmuştur. 

Bina Osmanlı ve Levanten mimarisi karışımından meydana gelen Neoklasik tarzda bir yapıdır. Bodrum, zemin, 1. kat ve çatı katından oluşmaktadır. Dikdörtgen planlı arka cephesi revaklı, avlulu 852 m²’lik bir alanı kaplayan kâgir bir yapıdır. 

19 Mayıs 2015 tarihinde yeniden restore edilen İzmir Atatürk Müzesi’nin yeni halini sizlere anlatayım. Bu anlatımımı övünçle ve de izin verirseniz biraz da kendime paye çıkararak anlatayım. 3,5 yıl kapalı olan Atatürk Müzesi’nde Kültür Bakanlığının oluruyla tam 3 yıl danışmanlık yaptım. Yaşanan güzellikleri sizlere nakledeyim.

Zemin katın girişindeki sağdaki oda, sinevizyon odası olarak düzenlendi, benim fotoğraflarımla ve bulunan filmlerle oluşan “Akgün- Karagün” filmi sürekli izlenmektedir. 20 kişilik oturma gurubu ile gelen misafirlere müzeye ve İzmir’e adeta hoş geldin denmektedir. Girişin sol tarafında yer alan, 1998’den günümüze 7 kez sergi açtığım devasa sergi salonuna girersek, 15 panoda Atatürk’ün hayatını benim fotoğraflarımla izleme olanağını bulacaksınız. Türkçe-İngilizce bilgilerin yer aldığı bu panoların arasına yerleştirilen TV’lerden 6’şar dakikalık konu ile ilgili belgeselleri izleyeceksiniz. 

Girişin karşında yer alan eski idari odaları da seyre açmaya karar verdik. Soldaki odaya, üst katta yer alan rulet masası ve etrafında 12 adet Cosmos marka sandalyeyi yerleştirdi. Maun sandalyelerin arkalıklarındaki çini plakalar üzerinde Shakaspeare’nin eserlerinden kimi sahneler canlandırılmıştır. Görülmeye değer bir oda oldu…

Girişin karşısındaki odada bir masa etrafında beş komutan heykeli yapıldı. Bu benim hülyamdı, kabul gördü, bakanlığa müteşekkirim. 1924 yılı İzmir Ordu Evi’nde “Harp Oyunları” sırasında çekilen bir fotoğraftan esinlenerek, Gazi Mustafa Kemal Paşa, İsmet Paşa, Fevzi (Çakmak), Kazım Karabekir ve Fahrettin (Altay) Paşaların heykelleri yapıldı. Karı koca Heykeltıraş İşcanların yaptıkları silikon heykeller için 200’e yakın fotoğraf verdim. Bu fotoğraflara bakılarak, yapılan bu eser, İzmir için çok özlenen bir yapıt oldu. Bu odaya 31 metrekarelik Isparta halısı yerleştirildi.  Latife Hanım Anı Evi’ndeki heykellerde yenilenirse bir özlem ama bir yanlış da giderilmiş olacaktır. 

Birinci katta Atatürk’ün kullanım odaları bulunmaktadır. Bunlar; çalışma odası, yatak odası, berber odası, yaver odasıdır. İran Şahı Pehlevi için eskiden düzenlenmiş olan yatak odasına yerleştirilen TV’den Şahın İzmir ziyaretlerini izleyeceksiniz.

Ana salondaki camekânlara, Atatürk’e ait başka müzelerden getirilen elbiseler yerleştirildi. 

Bu kattaki bir oda, “Gazi’nin İzmir Günleri” odası olarak, diğer oda ise “İzmir İktisat Kongresi“ odası olarak tefriş edildi. Her iki odaya bilgi panoları ve sunumları yerleştirildi.

Toplam 25 panonun ve 6’şar vido sunumunun metinleri ise DEÜ Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü'nce yazıldı.

Bu müzenin 3,5 yıl kapalı kalmasını, bir mühendis olarak anlatarak makalemi bitiriyorum. Kordonboyundaki binalarda zemin sorununu varlığı bilinmektedir. İzmir Atatürk Müzesi’nin üst katı tamamen kâgir duvarlara dönüştürülerek, ömrüne yeni yüzyıllar katıldı. En üzüldüğüm ise kapı önünde miting yaparak, restorasyonu geç bulan arkadaşların müzenin yeni halini gezmemiş olmalarıdır…

Kış aylarında, tembel İzmirlilere; Latife hanım evinden başlayarak, İzmir Atatürk Müzesi ve İTK Uşakizade Köşkü’nü gezdirmek istiyorum.